miércoles, 22 de noviembre de 2017

HUTSAK

Hauek dira klaseko zure aurkezpenean kopiatutako akats nabarmenak:

1) HUTSAK:
·         Ebakera = ahozkera
·         Hitz loturak: hil tziren, etzuen, joan tzen, z hitz hasieran badago tz.
·         Bat: gizona,
·         Partitibo= mmg. Ez dago libururik
·         Larresoro alemanek okupatua dago. Ez alemanengatik,…
·         Prolatibo: bezala, gisa… hitzak dira. Itzultzaile lana ere egiten zuen.
·         Instrumentala: neskez hitz egin…
·         Ablatibo: baztanetik gaizki dago, ongi dago: baztandik,
·         Leku genitibo: baztangoa, portugalgoa
·         Batera,  ez batetara ez
·         Aditz saila: N-N-N , N-N …
·         Inportantzia aditzaren aurrean.=galdegaia
·         Egon: geldirik. Lanean ari da
·         Bazen karlista da: eztabaidan indartzeko, bestela, karlista zen.
·         Tzen   ez= tuko
·         ERE, aditza kentzean ere bai, mikelek ere bai.
·         Eta gero bakarrik aditzaren ostean.
·         Gauza bera =/= berdin
·         Aditza bukaeran

klaseetan zehar hartutako akats nagusiak:
·         Ere eta gero aditza badago ba jarri. Gazak ere Baditu.
·         Gorrituta gaizki, gorrituz gero.
      

     2)IKASLEEN HUTSIK OHIKOENAK 


Ikaslearen izen-deiturak: IRENE LÓPEZ

      Ebakera
     Deklinabidea
      Aditza
      Joskera - hitz-ordena
           autóbusa /
      -a / bat
      ikusi nau / ikusi dit
       mutil bat, hemengoa (dena) /
    
       ts / tx, tz
       batean / batetan
      eman dit /

       emakume baten biya, Sara deitzen dena
        z / s
      batera / batetara
      pentsatzen dut/ imajinatzen naiz       
      ni ere bai, baita ni ere /, ni ere
          ll  / y
       batetik /
      erori naiz / erori egin naiz
     dakielako, dakien berria /
        tt / t, tx
       -(r)ik
      ari / egon 
       hain (non) bait-, -en  / hain -ela
       egintzuen/eginzuen
         -(r)ik + AS
     karlista zen
       bazkaria eta gero (bazkariaren ondoan)
      hiltzen / hilzen
      -ek + dute / -ak dute
      egiten ikasi
     irakaslea da
      hortzara / horzara
       hau da /
        egingo dut? /
      lanak egin ditu / egin ditu lanak
      etzara / e(z)zara
      honek du / hau du
  neskak okupatu / neskagatik okupatu
       pentsatu zuen ongi egongo zela /
       pentsatu zuen ongi egongo litzatekeela
         ezpada / ezbada
        morroi dago /
      morroi bezala dago
     mutila ikusi / mutilari ikusi
      ongi egongo litzateke / ongi egongo zen
      ezta / ezda
                      
      gizonez / gizonetaz
      / gelditu zen, pentsatzen...ela
     ezkara / ezgara

      Baztango / Baztaneko

       eluke / ezluke

       gainean

      enuke / eznuke

        etortzen da

   

    BIAK UTZIZ GERO BIAK ESATEN DITUDALAKO DA. HORREGATIK GORRIZ JARRI  DITUT.

     

         3)TESTUKO AKATSAK : urriaren 9an

                           Herri euskaldunak eta eskola txikiak
http://www.erabili.com/VHosts/ErabiliCom/img/pxl.gif                                              Paula Kasares (NUP)
Euskararen berreskuratze zsozialaren prozesuak hizkuntzaren hiritartzea ekarri du. Azken mendean, euskeara hiritik baztertuta egon da eta bereziki landa eremuetako mintzaira izatetik, nekazalgo eta arrantzuaren bizimolde tradizionalei lotuta egotetik, modernitateari eta hirietako bizimoduari egokitu zaie gutxi-asko. Egun, euskaldun gehienak hirietan bizi dira eta oso ehuneko apala baino ez, aldiz, herri txikietan.
Bestalde, jakina dago herririk euskaldunenak, IV. Inkesta Soziolinguistikoaren arabera, biztanleen % 80tik gora euskaldunak dituztenak, txikiak izaten direla. Hala bada, ikuspegi kuantitatibo batetik euskararen egoerarako herri txiki euskaldunak ezer gutxi badira ere, kualitatiboki, hizkuntzaren bizitasunearako berebiziko garrantzia dute. Herri euskaldun horietako eskolei erreparatu nahi diet, herri txikietan eta auzoetan egoten diren landa eremuetako eskola txikiei. Zergaitik merezi dute arreta hezkuntza errealitate ñimiño horiek?
Hizkuntzaren ikuspegitik, hiztun kopuru urria izanagatik, dago herri euskaldunetan euskara bizi-bizirik dago, belaunaldi guztietako herritarren mintzaira izaten da eta ohiko harremanetan erabiltzen da. Herri txiki horiek hizkuntzaren bizitasunerako beharrezkoak dira, Joshua A. Fishmanen hitzetan «demographically concentrated and intergenerationally continuous» («demografikoki kontzentratuak eta belaunaldien artean jarraiak») baitira. Horregatik, «heartlands of minority languages» deitu izan zaie, hotzs, hizkuntza gutxituen oinarriak. Gurean, Mikel Zalbide euskaltzainak "arnasguneak" erabiltzen du euskara gizarte harremanetan ohizkoa duten herri-eskualdeei erreferentzia egiteko esateko. Herri euskaldun horietan euskarak bertako mintzamolde eta erregistro jatorrak (hitanoa, soziolektoak...) garbienak eta bizienak atsiki ditu.
Herri txikien ikuspegitik, eskolak bizia ematen diou herriari, dira haien bihotza eta bizipoza dira. Haurrak herrian dabiltza egun osoan eta eskolak bertako kulturari eta ohiturei eusten die, haurrak bertako kultura ohituretan sozializatuz: inauteriak direla, Olentzero, Orakunde (Ostegun Santuko haurren eguna), Santa Agueda, festak... Eskola txikiaek beste eskola eredu bat izan nahi dute. Bestalde, eskolak, zerbitzu gisa, biztanleak herrixkan geratzen laguntzen diou.
Familien eta haurren ikuspegitik, ikasleak herriari estuki lotutako eskola batean hazten dira, herriaren bizitzan errotutak. Adin deszberdineko haurrak biltzen dira ikastalde berean eta horrek elkar eragina eta kooperazioa era naturalean sustatzen ditu. Gainera, eskola txikietan gurasoen inmplikazioa haundiagoa izaten da.
Beraz, herri txikietan eskolak hizkuntzari  ez ezik, herriko bizimoduari, ohiturari eta kulturari heusteari ere eragiten dio. Jacqueline L. Urla antropologoak eta Jakoba Errekondo nekazaritza-ingeniariak honela idatzi dute Zerain herriataz eta hango eskolaataz: «One of the first steps locals took to preserve their community was to create a school in town for their younger children. Keeping children close to their families and neighbours during their early socialization was regarded by residents to be essential for the transmission of local culture, language, and customs as well as the formation of closer life long bonds with their peers». Hau da, Zerainen tokiko garapen iraunkorrerako lehen hurratsxetako bat herriko haur txikientzako eskola sortzea izan zen. Izan ere, zerainekoak haurrak herrian, haien familia eta auzokideekin atsikitzea funtzezkotzat jo dute herriaren kulturaren, hizkuntzaren eta ohituren transmisiorako, eta ere baita tokian errotutako bizimodua bermatzeko ere.
Herri txikietako edo auzoetako eskolak gure hezkuntza sistemako errealitate kuantitatiboki txikiak, baina kualitatiboki garrantzitxsuak dira. Azken hamarkadetan teknologia berriek eskola txikien arteko elkarlana eta koordinazioa erraztu dute. Adibidez, Gipuzkoako eskola txikien sarea 1987. urtean abiatu zen. Irakasle talde bat, eskola txikien balioaz jabetuz, elkartzen hasi zen. Dira Egun, Gipuzkoako eskola txikiak 26 dira, eta mila bat ikasle biltzen dira horietaran. Bizkaian 24 eskola txiki daude. Araban herrietako eskolen arazoei aurre egiteko Landa Eskolen Foroa sortu berri dute. Nafarroan landa eremuko eskolak 79 dira, bainan hemendik aurrera bat gutxiago, zergatik duela haste batzuek amaitu den ikasturtea azkena izan baita Nafarroako Mendialdeko Erasungo herriko eskolarentzat. Heldu den ikasturtean neska-mutiko erasundarrek SantestebanekoDonestebeko ikastetxe publikoraan bildu beharko dute. Herriak eskolari heusteko ahaleginak eginagatik/da ere, Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuak eskola isxteko erabakia aurrera eraman du, gutxienez 5 ikasle behar baitira eskola zabalik izateko. Eskolen itxiera behin betiko izaten da. Hau da, behin itxiz gero, eskolak ez ohi dira berriz zabaltzen nahiz eta haur zenbakia hazi. Hala gertatu da Erasundik hurbil dauden Zubieta eta Elgorriaga herrietan (Malerrekan) eta Anizen (Baztanen), baita Arabako Bernedo herrian ere. Herriak haren bere eskola galtzen duenean, nolabait bizia ere galtzen duela diote.


4) HURRENGO ESALDI ETA PASARTEAK AZTERTU ETA GAIZKI DAGOENA ZUZENDU:

1.    Itxuraz,laurogeita hamar urte izateko gorputz indartsua dauka. Baina itxurakeria da soilik, errealitatean asko kostatzen baitzaio ibilaldi txikiak egitea.
         2.    Zuek egun hartan  zer egin pentsatzen ari zineten.
         3.    Maiderrek Saioak eta Ikerrek zergatik egin duten ez daki.
         4.    Bartzelonako jokalariez askotan hitz egiten du .
         5.    Gela txukuntzeko esan diot, baina arrunt alferra da.
         6.    Hemen badu oso ona den lana.
         7.    Ardoa edan dut, baita sagardoa ere.
         8.    Hurrengo bisitaldian elkarrekin bazkaldu zuten. Senarrak, oso dotore jantzita eta ilea moztutabeste bat zirudien.
         9.    Unibertsitaten ikusi zaituztet gaur goizean.
        10.  Urtzi hemengo irakasleda.
         11.  Esan diot libururik ez duela ekarri.
         12.  Neska batzuk etorri ziren mutilen lengusinak zirenak.
         13.  Irakasle aritu da Ezkaba ikastetxean.
         14.  Irailaren 5ean hasi dugu ikasturtea.
         15.  Asko oroitzen naiz urte hartan ezagutu nuen mutil batez.
         16.  Haren helburua ez zen gezurra esatea baizik eta bere azken orduak pozik pasatzea.
         17.  Donostiatik Bizkaira berrogeita hamar kilometro daude.
         18.  Euskaraz hitz egiteahaztu zaio.
         19.  Hori beti besteez baliatzen da nahi duena lortzeko.
         20.  Oso pinpirina denezaurpegia egunero apaintzen du, begiak urdin argiz eta ezpainak gorri ilunez.
          21.  Mirarik pentsatzen zegoen gauzak ez zituela ongi egin.
          22.  Mikelek bazuen lagun bat unibertsitateko langilea zena.
          23.  Aita gaixorik dago, ospitalean.
          24.  Gaur ez dut batere asmatzen, ez dago gauzak zuzen egiteko modurik! Astelehena izanik! (Ongi dago).
          25.  Bere itxurari ez zion garrantzi handirik ematen. Beraz, logikoa denez, amonak arduragabekeria0 horren contra borroka egin behar zuen.
          26.  Urtzi dago etxean. (Ongi dago).
          27.  Merkatuan ogia erosi eta berehala joanen naiz etxera, zu  egon lasai.
          28.  zuk gauzk beti gaizki azaltzen! Hola ez dago deus ere egiterik hemen!
          29.  Nago e zote den hobe deus ez egin eta esperoan gelditzea. (Ongi dago).
          30.  sobera lan duela ere esan du.
          31.  Ez ibiltzen da ez ibiltzen uzten du. (Ongi dago)
          32.  Nire irudiko oporretan askoz ere hobeki gaude klasean baino.
          33.  Mirenek du aukera gauzak zuzen egiteko. (Ongi dago).
          34.  Franko izorratuak daude, baina ez ditugu botako.
          35.  Jakin banu ez nintzen herrira joanen! (Ongi dago).
          36.  Ariketa horiek klasean landitzakegu, ongi ikasi arte.
          37.  eta esan zuten baita ere, mekatuatak zeudela eta ez zirela etorriko.




No hay comentarios:

Publicar un comentario